Będzie więcej elektrowni wodnych. Eksperci przewidują boom
OZE to nie wyłącznie energia ze słońca i wiatru, ale z wody też. Ale jest jej mniej, dlatego często o niej zapominamy. Tymczasem analitycy przewidują dla tego działu zielonej energii spore wzrosty w ciągu kilku najbliższych lat.
Z wyliczeń Forum Energii wynika, że w 2024 r. odnawialne źródła energii w Polsce poszły na rekord i odpowiadały prawie za trzecią część (29,6 proc.) naszego energetycznego tortu. Prym wiodła tutaj przede wszystkim fotowoltaika (przyrost w ubiegłym roku o 4,1 GW) oraz energetyka wiatrowa (o ok. 0,5 GW). A jak w tym zestawieniu ma się z kolei energetyka wodna?
Licząc od września 2024 r. jej udział w produkcji energii elektrycznej tylko dwa razy była na poziomie 1 proc. (w styczniu i w marcu 2025 r.). Tym samym daleko nam do takich krajów, jak na przykład Szwecja, gdzie energia z wody ma udział w miksie energetycznym nawet na poziomie ok. 60 proc. Ale być może to się niebawem zmieni. Najnowszy raport od Meticulous Research sugeruje, że globalny rynek elektrowni wodnych ma charakteryzować się w latach 2025–2032 średnią roczną stopą wzrostu (CAGR) na poziomie 3 proc. i osiągnąć tym samym wartość do 2032 r. w wysokości 318,3 mld dol.
Wzrost tego rynku jest napędzany rosnącym popytem na odnawialne źródła energii, rosnącym wsparciem rządowym dla projektów wytwarzania energii wodnej i rosnącym popytem na mikroelektrownie wodne ze względu na niskie koszty utrzymania i łatwą wymianę - czytamy w raporcie „Rynek elektrowni wodnych”.
Woda: najwięcej przybędzie najmniejszych elektrowni
Ale produkcja energii z wody ma też swoje minusy. Głównym jest wysoki początkowy koszt, który zdaniem autorów raportu, mogą wpłynąć na ograniczenia wzrostu tego rynku. Ten zaś dzieli się na małe elektrownie wodne (do 1 MW), średnie elektrownie wodne (od 1 do 10 MW) oraz duże instalacje produkujące energię z wody (powyżej 10 MW). Analitycy przekonują, że w 2025 r. największa ekspansja dotyczyć będzie tych najmniejszych elektrowni.
Więcej o wodzie przeczytasz na Spider’s Web:
Duży udział w rynku tego segmentu przypisuje się wykorzystaniu małych elektrowni wodnych do elektryfikacji obszarów wiejskich, inwestycjom rządowym w małe projekty hydroenergetyczne, zwiększonej implementacji małych elektrowni wodnych w gospodarkach rozwijających się, obniżeniu kosztów energii odnawialnej i zmniejszeniu kosztów infrastruktury - czytamy w raporcie.
Z kolei pod kątem geograficznym globalny rynek elektrowni produkujących energię z wody jest podzielony na Amerykę Północną, Europę, Azję i Pacyfik, Amerykę Łacińską. W 2025 r. liderem pod tym względem ma być Azja i Pacyfik. Wśród powodów wymienia się m.in. rosnący popyt na niezawodną energię elektryczną, a także inwestycje w OZE, które są odpowiedzią na zmiany klimatu.
Elektrownie wodne pomogą w kryzysie?
O wodzie mówi się też coraz częściej - w kontekście transformacji energetycznej - jako o wzmocnieniu naszego bezpieczeństwa energetycznego. Konflikt na Bliskim Wschodzie może okazać się gazową pułapką dla Europy, która musi alternatywnymi dostawami zastąpić szybko gaz z Rosji. Wiadomo więc już, że będzie drożej. Ale czy wypełnimy magazyny gazu na czas? Z odpowiedzią na to pytanie musimy jeszcze chwilę poczekać. Obecnie (stan na 21 czerwiec) średnia ich wypełnienia wynosi 55–56 proc. Rok temu o tej porze to było ponad 74 proc., a dwa lata temu - blisko 75 proc.
Pierwsze elektrownie na wodę powstały w Polsce już w XIX wieku. W 2023 r. w sumie w naszym kraju funkcjonowało 771 przepływowych elektrowni wodnych, z czego zdecydowana większość, bo 761 to jednostki o mocy niższej niż 10 MW. Największym potencjałem energetycznym mogą zaś pochwalić się elektrownie szczytowo-pompowe - o łącznej mocy ok. 1433 MW. W maju 2025 r. elektrownię na wodę miały odpowiadać za produkcję energii na poziomie 1,81 proc.
